Mời Đọc Tiin của Hạnh Dương tại
Link: http://www.vietpressusa.com/2016/04/ung-o-am-mau-giua-armenia-va-azerbaijan.html)
ĐỤNG ĐỘ ĐẨM MÁU GIỮA ARMENIA VÀ AZERBAIJAN TRANH GIÀNH KHU TỰ
TRỊ NAGORNO-KARABAKH
Saturday, April 02, 2016
Bé trai Gevong Grigoryan 12 tuổi
bị thương bởi hỏa tiễn của Azerbaijan đang được các
Bác sĩ giải phẩu tại bệnh viện
Stepanakert thuộc vùng ly khai Nagorno-Karabakn, Armenia.
|
VietPress USA (02-4-2016): Cuộc đụng độ đẩm mau đã xảy
ra rất nghiêm trọng trong ngày hôm nay 02-4-2016 giữa quân chính quy hai nước Armenia và Azerbaijan tại vùng đòi ly
khaiNagorno-Karabakh đã
làm cho ít nhất 12 binh sĩ thiệt mạng và một số thường dân bị thương, trong đó
có một bé trai 12 tuổi.
Thông cáo của Bộ Quốc phòng Armenia cho
biết số thiệt hại như nói trên và đổ lỗi cho quân đội Azerbaijan đã gây là cảnh
đổ máu nầy và gọi các binh sĩ thiệt mạng của mình là "Những vị thánh Tử vì đạo Hồi của Armenia". Thông cáo cũng cho hay phía đối phương
là quân độAzerbaijan đã có trên
100 binh sĩ tử thương. Nhưng Azerbaijan đã phủ nhận và đổ lỗi cho Armenia
tạo ra khủng hoảng biên giới và dọa sẽ trả thù bằng các trận mưa trọng pháo. Tổng thống Nga
Vladimir Putin kêu gọi hai bên bình tĩnh ngưng bắn và tự chế.
Vùng Nagarno-Karabakh là một phần của Armenia nhưng nằm dưới
sự kiểm soát của các lực lượng Azerbaijan từ năm 1994, khi đôi bên chấm dứt
cuộc chiến tranh vì phần đất này. Những cuộc thương thuyết đã được thực hiện
trong nhiều năm qua, nhưng vùng này vẫn còn nhiều bất ổn.
|
Chiến xa của Armenia
|
Hai nước tách nhau bởi một vùng
trái độn phi quân sự, nhưng bên nào cũng tố cáo đối phương vi phạm vùng phi
quân sự đó.
Armenia nói rằng Azerbaijan đã khơi
mào cho cuộc giao tranh mới nhất với một vụ tấn công bằng xe Tăng, đại pháo và
máy bay trực thăng. Azerbaijan tố cáo Armenia tấn công trước bằng đại pháo.
Bộ Quốc phòng Armenia nói binh lính
của họ đã bắn rơi một chiếc trực thăng của Azerbaijan, nhưng các giới chức
Azerbaijan phủ nhận tuyên bố đó.
Cuộc chiến tranh Nagorno-Karabakh
là cuộc xung đột vũ trang diễn ra từ tháng 2 năm 1988 đến tháng 5 năm
1994, tại vùng Nagorno-Karabakh nằm trong vùng lãnh thổ phía tây nam của
Azerbaijan, giữa dân cư Nagorno-Karabakh tuyệt đại đa số là người Armenia, được
hỗ trợ bởi Cộng hòa Armenia, chống lại Cộng hòa Azerbaijan.
Các cuộc xung đột vũ trang quy mô
nhỏ tiếp tục tiếp diễn cho tới tháng 8 năm 2008 thì càng lúc càng bùng phát
thành chiến tranh qui ước giữa lực lượng quân sự chính qui của hai bên Armenia
và Azerbaijan.
Armenia và Azerbaijan, đều là các
nước Cộng hòa thuộc Liên bang Xô Viết cũ, bị cuốn vào cuộc chiến tranh sơn cước ở Karabakh vì Azerbaijan
muốn dập tắt phong trào ly khai tại Nagorno-Karabakh.
Chính quyền vùng đất Nagorno-Karabakh này bỏ phiếu ủng hộ sát nhập vào
Armenia, với đa số dân cư Karabakh ủng hộ độc lập trong cuộc trưng cầu dân ý.
Yêu cầu sát nhập vào Armenia vào cuối những năm 1980 đã diễn ra một cách hòa
bình; nhưng trong những tháng tiếp theo, khi Liên bang Xô Viết tan rã, đã biến
thành một cuộc xung đột bạo lực giữa hai nhóm sắc tộc, dẫn đến những tố cáo về
các hành vi thanh lọc sắc tộc từ cả hai phía.
Các cuộc xung đột nổ ra không bao
lâu sau khi Quốc hội Nagorno-Karabakh, một tỉnh tự trị thuộc Azerbaijan, bỏ
phiếu ủng hộ việc gia nhập Armenia ngày 20-2-1988. Tuyên bố ly khai khỏi
Azerbaijan là kết quả của sự "bất bình kéo dài từ phía cộng đồng người Armenia ở
Nagorno-Karabakh do sự cấm đoán tự do tôn giáo và văn hóa bởi chính quyền trung
ương Xô Viết và nhà cầm quyền Azerbaijan", nhưng quan trọng hơn, là cuộc xung đột
lãnh thổ.
Chiến xa của Azerbaijan
|
Cùng với các phong trào ly khai tại
các nước cộng hòa Baltic gồm Estonia, Latvia và Litva; phong trào ly khai tại
vùng Caucasus góp phần quan trọng và cũng là đặc trưng của sự sụp đổ Liên bang
Xô Viết vào năm 1991.
Khi Azerbaijan tuyên bố độc lập và
cách chức chính quyền Karabakh, cộng đồng Armenia chiếm đa số bỏ phiếu tuyên bố
ly khai khỏi Azerbaijan và tuyên bố thành lập nhà nước Cộng hòa
Nagorno-Karabakh.
Giao tranh trên quy mô lớn nổ ra
vào cuối mùa đông năm 1992. Các nỗ lực thương thảo từ nhiều tổ chức quốc tế,
bao gồm cả OSCE (Organization for Security and Co-operation in Europe - Tổ chức
An ninh và Hợp tác Châu Âu) thất
bại trong việc tìm ra một giải pháp được cả hai bên chấp nhận.
Mùa xuân năm 1993, các lực lượng
Armenia chiếm được các khu vực nằm phía ngoài Karabahk, khiến cho cuộc xung đột
có nguy cơ lan rộng với sự can thiệp của những quốc gia khác trong khu vực. Tới
cuối cuộc chiến, người Armenia giành được quyền kiểm soát phần lớn vùng lãnh
thổ, ngoài ra còn chiếm được thêm chừng 9% lãnh thổ Azerbaijan. Khoảng trên
230.000 người Armenia từ Azerbaijan và 800.000 người Azeris từ Armenia và
Karabakh phải chạy tị nạn do cuộc xung đột. Một cuộc ngưng bắn do Nga làm trung
gian được ký kết tháng 5 năm 1994 và đàm phán hòa bình, trung gian bởi OSCE vẫn
tiếp diễn kể từ đó cho đến nay vẫn chưa ổn.
Nhìn trước các biến chuyển tình
hình chiến sự tại các nước vùng Baltics, Hoa Kỳ hôm 30-3-2016 đã quyết định
tăng cường thêm binh sĩ và phương tiện chiến tranh mạnh mẽ hơn (Mời Đọc Tiếp Tại Link: http://www.vietpressusa.com/2016/04/ung-o-am-mau-giua-armenia-va-azerbaijan.html)
--
HANH DUONG
VietPress USA
www.vietpressusa.com
VietPress USA
www.vietpressusa.com
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Cám ơn bạn đã đọc và cho Ý kiến.