Triển vọng gì cho
việc tái đàm phán thương mại Mỹ-Trung?
- Justin Harper
- Phóng viên Kinh doanh, BBC News
16 tháng 8 2020
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Hoa Kỳ và Trung Quốc trong những ngày tới sẽ
nối lại các cuộc đàm phán thương mại, vốn diễn ra lần cuối hồi tháng Giêng trước
khi căng thẳng giữa hai bên leo thang.
Hai siêu cường kinh tế đã rơi vào cuộc chiến
thương mại kể từ 2018, và việc này làm tổn hại tới kinh tế thế giới.
Hồi tháng Giêng, hai nước đồng ý sẽ giảm bớt
những hạn chế áp dụng lên hàng hóa nhập khẩu của nhau.
Tuy nhiên, quan hệ đã càng trở nên căng thẳng
trong sáu tháng qua, quanh một loạt các vấn đề rộng khắp.
Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đụng độ
với Bắc Kinh liên quan tới Tik Tok và WeChat - hai ứng dụng của Trung Quốc có
thể sẽ bị cấm hoạt động tại Hoa Kỳ do có quan ngại về an ninh.
Đây là điểm vướng mắc mới nhất giữa
Washington và Bắc Kinh. Các vấn đề khác gồm có có luật an ninh quốc gia mới mà
Trung Quốc áp dụng lên Hong Kong, hãng viễn thông Huawei, và nguồn gốc virus
corona.
Các vướng mắc này đã vượt lên trên mối quan
hệ thương mại vốn đã rất nhạy cảm giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
"Cả hai bên sẽ có bước thăm dò để xem
tình thế đang ở đâu kể từ tháng Giêng tới nay, và thực sự là họ có rất nhiều thứ
để thương thảo," Nick Marro, chuyên gia thương mại toàn cầu tại Economist
Intelligence Unit (EIU) nói với BBC.
"Ít nhất thì chúng ta cũng hy vọng là
các nhà hoạch định chính sách tại Bắc Kinh nay sẽ đặt câu hỏi về cam kết của họ
đối với một thỏa thuận thương mại vốn đã không mấy tác dụng trong việc bảo hộ
các công ty Trung Quốc khỏi áp lực từ phía Hoa Kỳ."
Trong khi WeChat, Tik Tok và Huawei đều đã
bị tấn công trong thời gian gần đây thì chính quyền ông Trump đã đưa thêm hàng
chục các công ty khác nữa của Trung Quốc vào danh sách đen trong mảng kinh tế.
Nguồn hình ảnh, Alamy/EPA/Alamy
"Chính phủ Hoa Kỳ sẽ có thêm các biện
pháp nhằm bảo vệ dữ liệu Mỹ khỏi việc lưu trữ trên những hệ thống điện toán đám
mây do các hãng Trung Quốc sở hữu, cũng như ảnh hưởng của việc sử dụng những hệ
thống cáp ngầm dưới đáy biển nối Hoa Kỳ với mạng internet toàn cầu," Rajiv
Biswas, trưởng kinh tế gia tại hãng tư vấn đặt ở London IHS Markit, nói thêm.
|
Cuộc chiến thương mại bắt đầu như thế nào?
Tổng thống Donald Trump từ lâu nay đã cáo
buộc Trung Quốc có các hoạt động thương mại không công bằng và đánh cắp tài sản
trí tuệ.
Trong lúc đó, tại Trung Quốc thì có tâm lý
là Mỹ đang tìm cách khống chế để không cho Trung Quốc trở thành một cường quốc
kinh tế thế giới.
Cuộc tranh cãi đã dẫn tới việc hai nước áp
thêm thuế nhập khẩu vào lượng hàng hóa trị giá hàng trăm tỷ đô la của nhau.
Cuộc chiến thương mại ăn miếng trả miếng bắt
đầu từ năm 2018, liên quan tới thuế quan áp lên lượng hàng hóa nhập khẩu trị
giá trên 450 tỷ đô la Mỹ. Tình hình càng ngày càng trở nên ồn ã kể từ đó.
Đầu năm nay, đã có bước đột phá khi hai bên
đồng ý là sẽ nới lỏng một số hạn chế áp dụng lên hàng hóa của nhau, và gọi đó
là "giai đoạn một" của quá trình đàm phán.
Thỏa thuận "giai đoạn một" là gì?
Thỏa thuận hồi tháng Giêng được coi như một
thắng lợi cho cả đôi bên, theo các quan chức Trung Quốc.
Trung Quốc cam kết sẽ tăng mức nhập khẩu
hàng hóa Hoa Kỳ thêm 200 tỷ đô la so với mức năm 2017, trong đó hàng nông nghiệp
nhập khẩu tăng 32 tỷ đô la và các mặt hàng sản xuất tăng thêm 78 tỷ đô la.
Trung Quốc cũng đồng ý củng cố quy định về
sở hữu trí tuệ bằng cách tăng việc xử lý nạn làm hàng giả và nạn đánh cắp bí mật
thương mại.
Đổi lại, Hoa Kỳ đồng ý cắt giảm một nửa đối
với một số biểu thuế quan mới mà nước này áp lên các sản phẩm Trung Quốc.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
Giữa Mỹ và
Trung Quốc đã nổ ra nhiều cuộc đụng độ trong những tháng gần đây quanh các vấn
đề thương mại, virus corona và Hong Kong
Tuy vẫn còn bị áp nhiều mức thuế, nhưng thỏa
thuận trên được coi như là một bước để tháo gỡ bớt căng thẳng thương mại.
Tình thế hiện thời là thế nào?
Chỉ mới hơn sáu tháng sau khi thỏa thuận có
hiệu lực, tình hình đã trở nên vô cùng khác biệt: mối quan hệ Mỹ-Trung đang
ngày càng trở nên căng thẳng, và thương mại toàn cầu đã bị tổn hại nghiêm trọng
do đại dịch virus corona.
"Xét đến một loạt những điểm khác biệt
giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, có lẽ sẽ rất khó khăn để đặt thêm những tiến triển
đáng kể trong vòng đàm phán thương mại sắp tới," ông Biswas nói thêm.
Cam kết của Trung Quốc trong việc mua ít nhất
200 tỷ đôla hàng hóa và dịch vụ của Hoa Kỳ trong năm 2020 và 2021 là một điểm
gây quan ngại.
Ngay cả trước khi thỏa thuận được ký kết, một
số chuyên gia thương mại nói rằng đây là mục tiêu không thực tiễn. Mục tiêu này
càng trở nên khó khăn do virus corona đã gây suy yếu cho cả nền kinh tế Trung
Quốc lẫn Hoa Kỳ.
Trong cuộc họp trực tuyến sắp tới, nhiều khả
năng là các quan chức sẽ phân tích dữ liệu thương mại của Trung Quốc và Hoa Kỳ
để xác định xem liệu những mục tiêu trên có thể thực hiện đạt được hay không.
TT Trump xem xét gây
áp lực lên các công ty Trung Quốc
16/08/2020
Tổng thống Trump trong cuộc họp báo hôm 15/8.
|
Khi được hỏi tại một cuộc họp báo rằng liệu ông có cân nhắc cấm các công ty nào khác của Trung Quốc như Alibaba hay không, ông Trump trả lời: “Có, chúng tôi đang xem xét những thứ khác”.
Ông Trump đã và đang gây áp lực lên các công ty của Trung Quốc như ByteDance khi tuyên bố cấm ứng dụng chia sẻ video TikTok của hãng này ở Hoa Kỳ.
Mỹ hôm 14/8 yêu cầu công ty ByteDance bán hoạt động của TikTok tại Mỹ trong vòng 90 ngày.
Theo Reuters, đây là nỗ lực mới nhất nhằm gây thêm áp lực vì quan ngại về dữ liệu thông tin cá nhân.
Hãng tin Anh nói rằng ông Trump coi việc thay đổi quan hệ thương mại Mỹ - Trung là một trong các chủ đề trọng tâm trong thời kỳ nắm quyền của mình.
Tới nay, Tổng thống Trump đã lên án Trung Quốc và cũng đồng thời ca ngợi việc chính quyền Bắc Kinh mua các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ theo thỏa thuận thương mại đạt được cuối năm ngoái.
__._,_.___
