Dễ thế mà sao khó vậy?
Tôi vừa có một giấc mơ đẹp. Một sáng chủ nhật trong năm 2014, một
cuộc biểu tình lớn tràn đầy khí thế chống bành trướng phương Bắc, kiên cường
bảo vệ lãnh thổ, vùng biển, hải đảo Tổ Quốc VN đã diễn ra đông vui như ngày hội
lớn chưa từng có giữa Hà Nội.
Ở hàng đầu của cuộc biểu tình là Ts Nguyễn Quang A bên cạnh ông
Nguyễn Phú Trọng, nhà văn hóa Nguyễn Huệ Chi bên cạnh ông Nguyễn Tấn Dũng, nhà
nghiên cứu Trần Huỳnh Duy Thức vừa được tự do bên cạnh ông Trương Tấn Sang, nhà
báo Nguyễn văn Hải - Điếu Cày cũng vừa từ nhà tù ra bên cạnh ông Nguyễn Sinh
Hùng, cô Tạ Phong Tần vừa được cởi trói bên cạnh bà Nguyễn Thị Kim Ngân, v.v…và
v.v…
Chỉ xin nêu một số tên nhân vật tiêu biểu, còn nếu kể hết tên ắt
phải dày như một cuốn tự điển. Cả một dân tộc đồng tâm, đồng tình, đồng loạt
xuống đường, qua lời Kêu gọi khẩn thiết chung
của đảng CS, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức xã hội dân sự, các tổ chức tôn giáo, các blogger tự do… Đồng bào các tỉnh thành trong cả nước đổ về, đông vui như ngày hội, với lực lượng công an thật sự là bạn dân, giữ gìn trật tự công cộng, mẫn cán bảo vệ an toàn cho đông đảo công dân biểu lộ tình yêu đất nước, ý chí bảo vệ từng tấc đất, tấc biển, tấc đảo do cha ông ta để lại.
của đảng CS, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức xã hội dân sự, các tổ chức tôn giáo, các blogger tự do… Đồng bào các tỉnh thành trong cả nước đổ về, đông vui như ngày hội, với lực lượng công an thật sự là bạn dân, giữ gìn trật tự công cộng, mẫn cán bảo vệ an toàn cho đông đảo công dân biểu lộ tình yêu đất nước, ý chí bảo vệ từng tấc đất, tấc biển, tấc đảo do cha ông ta để lại.
Những khẩu hiệu nổi bật trong cuộc biểu tình rộng lớn hôm nay là
những dòng chữ kẻ đẹp:
“Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam!”, “Rút ngay tàu HD-981 ra
khỏi lãnh hải VN!”, cả bằng chữ Việt, chữ Hán, chữ Anh. Cuộc diễu hành đông đảo
chan hòa xúc động đi qua các phố chính của thủ đô, đi qua sứ quán TQ trên đường
Hoàng Diệu, vòng quanh hồ Hoàn Kiếm, rồi giải tán trước quảng trường Nhà Hát
Lớn giữa những tiếng hô khẩu hiệu vang động lòng người, nổi bật nhất là 2 khẩu
hiệu nói trên.
Tình hình dẫn đến sự kiện tuyệt đẹp trên đây, có ý nghĩa lịch sử,
làm nức lòng mọi người VN trong và ngoài nước khởi đầu là do cái lòng tham vô
hạn của người láng giềng khổng lồ phương Bắc, tự cho rằng đã có đủ thế và lực
để thực hiện “Giấc Mơ Trung Hoa“ làm bá chủ thế giới trong thế kỷ XXI này. Họ
mở đầu giấc mơ hão huyền ngược thời đại bằng pha mở màn hoành tráng, mang dã
tâm tiến xuống phía Nam độc chiếm biển Đông, để rồi độc chiếm châu Á và Thái
Bình Dương, từ đó phình ra chiếm lĩnh toàn cầu.
Chính họ trong cơn mê say ngôi bá chủ thế giới đã ngang nhiên
khiêu khích nước ta, dân tộc ta, tự xóa bỏ 4 điều tốt do họ đề xướng, tự xóa 16
chữ vàng do họ dựng lên, coi việc lấn chiếm nước ta là điều tự nhiên không thể
bàn cãi, dở trò ngạo mạn hung hăng trong quan hệ quốc tế, khinh thường lãnh đạo
VN mà họ coi như kẻ bề tôi đã bị thuần phục và khống chế, làm cho cả dân tộc ,
kể cả những người cầm quyền từng nhẹ dạ, lầm lẫn, phải cố kết lại để chống đại
họa mất nước do họ gây nên.
Không một người VN nào tự nhận là VN, mang trong mình dòng máu VN
có thể đứng ngoài cuộc tập họp dân tộc hùng vĩ chống bành trướng xâm lược. Chỉ
có kẻ mang nặng dã tâm bán nước cầu tài lộc bất chính, cầu vinh quang hão huyền
mới cố tình đứng ngoài đại cuộc hôm nay.
Sao giấc mơ đẹp trong tầm tay dân tộc ta lại không thể trở thành
hiện thực? Ai ngăn cấm dân ta yêu nước, thương dân? Điều lệ và Cương lĩnh đảng
CS VN đều nêu đảng CS là đại biểu cho lợi ích của dân tộc VN, của nhân dân VN.
Cơ quan ngôn luận chính thức của đảng CS VN chẳng mang tên là báo Nhân Dân đó
sao ? Lãnh đạo đảng CS chẳng luôn nói đảng với nhân dân là một đó sao?
Tại sao những nhà lãnh đạo cao nhất lại nói một đằng làm một nẻo
như vậy? Tại sao Bộ Chính trị lại ỡm ờ, kẻ đánh người xoa, trống đánh xuôi kèn
thổi ngược, thực tế là nối giáo cho giặc như thế?
Tại sao họ lại không dám đi với đông đảo nhân dân, không dám cùng
nhân dân xuống đường, cầm tay nhân dân chống bành trướng? Cùng hô chung với
nhân dân 2 khẩu hiệu trên đây?
Chính tự họ họ đã tự tách mình ra khỏi đại khối dân tộc, tự họ đã
tự khai trừ ra khỏi đại khối nhân dân yêu nước, thương dân. Để cho một việc dễ
thế mà sao khó vậy?
Và rồi nhân dân ta sẽ biết chung sức làm gì để tự mình cứu nước, cứu dân khỏi thảm họa bành trướng, giành lại độc lập trọn vẹn, giữ gìn lãnh thổ và lãnh hải trọn vẹn, giành dân chủ tự do và nhân quyền trọn vẹn, cho mình và cho các thế hệ mai sau.
Đập thủy điện và số phận
sông Mekong
Gia Minh,
biên tập viên RFA, Bangkok
2014-06-29
2014-06-29
Dân làng Thái Lan bị ảnh hưởng bởi đập Xayaburi
tổ chức biểu tình trước của tòa hành chính tại Bangkok, ngày 07 Tháng 8 năm
2012.
AFP
Hội đồng Ủy hội Sông Mê kong- Mekong River Commission- MRC, vào
ngày 26 tháng 6 tiến hành kỳ họp lần thứ 20 tại thủ đô Bangkok, Thái Lan.
Chương trình nghị sự được nhiều giới quan tâm theo dõi là vấn đề
Lào tiến hành xây dựng thêm một đập thủy điện trên Sông Mê kong là đập Don
Sahong, sau đập Xayaburi.
Diễn tiến xoay quanh vấn đề này là đề tài chuyên mục Khoa học- Môi
trường hôm nay.
Kêu gọi
Một tuần trước khi diễn ra cuộc họp như vừa nêu, tổ chức bảo vệ
thiên nhiên WWF ra thông cáo báo chí cảnh báo thời gian không còn nhiều nữa để
buộc phải dừng hai dự án xây đập thủy điện gây nhiều tranh cãi của Lào gần đây
là Xayaburi và Don Sahong.
WWF nhắc nhở chính phủ của bốn quốc gia thuộc Ủy hội Sông Mê kong
là Lào, Kampuchia, Thái Lan và Việt Nam phải cùng nhau bàn luận những mối đe
dọa đối với an ninh lương thực và con người từ kế hoạch đề nghị triển khai một
chuỗi bậc thang 11 đập trên dòng chính Sông Mê kong đoạn đi qua những nước này.
Ông Marc Goichot, chuyên gia về thủy điện và phát triển bền vững
lưu vực sông, phát biểu với Đài Á Châu Tự Do:
Vẫn có thể ngưng dự án lại và tìm cách bồi thường, xây dựng ở nơi
khác. Đến tháng 2 sang năm sẽ thấy rõ tác động, đã đến lúc khẩn cấp phải hành
động rồi.
WWF nói rõ không thể vì quyền lợi riêng mà gây cản trở hợp tác và
quản trị chung một trong những dòng sông lớn nhất thế giới, đó là Sông Mê kong.
Theo chuyên gia Marc Goichot của WWF thì Lào khi xúc tiến thử
nghiệm xây đập trên dòng chính Sông Mê kong cho rằng mọi nguy cơ xuất phát từ
dự án có thể sẽ được giải quyết trong tiến trình xây dựng.
Vẫn có thể ngưng dự án lại và tìm cách bồi thường, xây dựng ở nơi
khác. Đến tháng 2 sang năm sẽ thấy rõ tác động, đã đến lúc khẩn cấp phải hành
động rồi
Ông Marc Goichot
Tuy nhiên theo WWF cần phải ngưng triển khai trong vòng 10 năm các
dự án thủy điện được đưa ra như thế. Đó là khoản thời gian cần thiết nhằm có
thể thu thập đầy đủ dữ liệu thiết yếu. Sau khi có được những dữ liệu như thế
rồi sẽ bắt đầu tiến hành phân tích khoa học rồi mới có được quyết định đúng
đắn.
Tại Thái Lan, chỉ hai ngày trước khi cuộc họp MRC diễn ra, Tòa
Hành chính Tối cao Thái Lan ra phán quyết về đơn của những người dân Thái sống dọc
Sông Mê kong đệ nạp từ năm 2012 phản đối dự án đập Xayaburi.
Bà Ngụy Thị Khanh, chuyên gia thuộc Mạng lưới Sông Ngòi Việt Nam
và tổ chức môi trường GreenID, cho rằng đây là một kết quả của các nhóm xã hội
dân sự trong việc đấu tranh duy trì tính bền vững cho dòng song:
Một tin vui là Tòa án Hành chính Tối cao của Thái Lan đã xem xét
đơn kiện của nông dân Thái Lan về tác động của thủy điện. Và cho rằng việc ký
mua điện ( từ đập thủy điện bên Lào) là vi hiến. Đó là một nổ lực rất quan
trọng của các tổ chức, các liên minh.
Một ngày trước khi Hội đồng MRC họp ở Bangkok, Liên minh Cứu Sông
Mê Kong cũng ra thông cáo báo chí. Liên minh này cũng đồng quan điểm với
WWF là cần phải bảo đảm những quyết định đưa ra trong tương lai liên quan đến
dòng sông chung Mekong phải được căn cứ trên những kiến thức khoa học, phải có
đánh giá những tác động xuyên biên giới, phải có tư vấn tích cực, phải tôn
trọng quyền của những quốc gia khác cũng như công chúng thông qua một qui trình
ra quyết định minh bạch và có sự tham dự của nhiều phía.
Vị trí đập Xayaburi trên sông Mê Kong
Theo ông Youk Senglong của Nhóm Liên minh Hành động Ngư nghiệp
Kampuchia thì đã đến lúc lãnh đạo của những quốc gia tiểu vùng Mekong nhận thấy
mức độ nghiêm trọng của tình hình và có hành động. Hằng trăm ngàn người
dân trong khu vực cũng như khắp nơi trên thế giới lâu nay tiến hành kiến nghị,
gửi thư cũng như biểu tình yêu cầu phải dừng những dự án xây đập thủy điện trên
dòng chính hạ lưu sông Mê kong. Những con đập như thế đang đánh cược với an
ninh lương thực vì chúng gây hại không thể nào đảo ngược lại được đối với đường
di cư của cá, chặn phù sa bồi lắng cần thiết cho những cánh đồng lương thực.
Kết quả cuộc họp
Cuộc họp lần thức 20 của Hội đồng Ủy hội Sông Mê Kong kết thúc với
kết quả được cho biết là phía Lào đồng ý theo qui trình làm việc là chuyển từ
phương thức ‘thông báo’ sang ‘tiền tư vấn đối với dự án đập thủy điện Don
Sahong.
Trước đây Lào chỉ đồng ý thông báo cho các nước thành viên Ủy hội
Sông Mê kong về diễn tiến phát triển đập thủy điện này mà thôi.
Bà Ngụy Thị Khanh đưa ra đánh giá về kết quả của cuộc họp Hội đồng
Ủy hội Sông Mê kong vào ngày 26 tháng 6 vừa qua như sau:
\
Theo ông Youk Senglong của Nhóm Liên minh Hành động Ngư nghiệp Kampuchia
thì đã đến lúc lãnh đạo của những quốc gia tiểu vùng Mekong nhận thấy mức độ
nghiêm trọng của tình hình và có hành động...Những con đập như thế đang đánh
cược với an ninh lương thực vì chúng gây hại không thể nào đảo ngược lại được
Kết quả cuộc họp là Lào đồng ý tiến hành tham vấn dự án thủy điện
Don Sahong. Chúng tôi nghĩ đó cũng là một bước tiến trong việc Lào đã xem xét
và tuân thủ theo Hiệp định Mekong 95; tuy nhiên họ vẫn tuyên bố tiến hành dự án
này theo cách bền vững.
Chúng tôi thấy như vậy cũng chưa được, vì chưa tiến hành xong việc
tham vấn thỏa thuận, rồi mới xây dựng. Chứ làm song song hai việc như vậy là
không đúng theo tinh thần của hiệp định.
Kết quả chỉ đạt bước ban đầu thôi, điều cần thiết là phải dừng các
hoạt động xây dựng và tiến hành tham vấn triệt để nhằm thực sự nghe và xem xét
những vấn đề của tác động.
Đánh giá
Chuyên gia Marc Goichot thuộc tổ chức WWP đưa ra đánh giá về nhận
thức của các nước đối với tình trạng Lào tiến hành xây đập thủy điện trên dòng
chính Sông Mê kong chảy qua địa phận của nước này:
Có nhận biết về những tác động tiềm tàng của đập Xayaburi trên
trên dòng chính Sông Mekong đối với những nước hạ lưu và đặc biệt đối với vùng
đồng bằng của Việt Nam. Khi dự án đập thủy điện đầu tiên được đề nghị trên dòng
chính phần hạ lưu song Mekong, có một số nghiên cứu, đánh giá đã được tiến hành
do Ủy ban Sông Mekong thực hiện, đặc biệt đánh giá chiến lược đối với những đập
trên dòng chính con sông do ASEAN thực hiện cho Ủy hội. Nghiên cứu xem xét đến
những điều có thể nhận thấy và những điều chưa thể nhận thấy.
Theo ông này thì tình trạng không có đũ dữ liệu, không có đủ hiểu
biết chắc chắn dẫn đến không thể có được những quyết định khôn ngoan khi hoạch
định ra những dự án thủy điện. Và đã có những kêu gọi từ chính quyền Việt Nam
và Kampuchi từ năm 2011 phải hoãn dự án đó lại cho đến khi những khoảng trống
như thế không còn nữa.
Ông cũng nhấn mạnh rằng hiện có hiểu nhầm về tiến trình phê chuẩn
tham vấn của Ủy hội Sông Mê kong theo như đòi hỏi của thỏa thuận hồi năm 1995.
Quốc gia đưa ra dự án mà gây hại cho nước phía dưới phải đạt được thỏa thuận về
vấn đề việc triển khai thực hiện dự án. Trong trường hợp của đập Xayaburi, dự
án đập thủy điện đầu tiên trên dòng chính hạ lưu sông Mê kong, các quốc gia bất
đồng về qui trình. Việt Nam và Kampuchia yêu cầu phải hoãn lại và tiến hành
nghiên cứu thêm nữa. Chính phủ Lào, nước phát triển dự án và Thái Lan là nước
đồng hổ trợ dự án qua các ngân hàng cho vay tại Thái đề nghị tiến hành dự án và
cho rằng đã hoàn thành tiến trình tư vấn. Các nước vẫn bất đồng về điều này, và
Việt Nam nói cần có thêm dữ liệu.
Tới đây Mạng lưới Sông Ngòi Việt Nam và trung tâm của chúng tôi sẽ
tiến hành những hoạt động thúc đẩy để quá trình tham vấn được diễn ra đảm bảo các
bên liên quan phải có tiếng nói trong quá trình ra quyết định. Đồng thời kiên
trì những vận động cho việc dừng việc xây dựng
bà Ngụy Thị Khanh
Cần lên tiếng và hành động
Trước những đổi thay đã được ghi nhận tại khu vực đồng bằng nằm
cuối Sông Mê kong thuộc Việt Nam hay còn gọi là Đồng bằng Sông Cửu Long mà
nguyên nhân được nói chủ yếu do các đập trên dòng chính của sông Mekon ở phía
trên gây ra, ông Marc Goichot của WWF cho rằng chính phủ Việt Nam và các cộng
đồng dân cư tại đó phải lên tiếng mạnh mẽ. Ông nói:
Cộng đồng người Việt tại Đồng bằng Sông Cửu Long đang phải sinh
sống trong điều kiện rất khó khăn vì lệ thuộc vào nhiều nguồn khác nhau, vào
một hệ sinh thái rất dễ thương tổn và vì những đổi thay trên thượng nguồn; cũng
có một số thay đổi từ phía hạ nguồn nhưng chủ yếu là từ thượng nguồn.
Theo ông Marc Goichot, các nhà khoa học có thể giúp cho người dân
tại khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long nhận ra vấn đề, nhưng một cách chính thức
các cộng đồng và chính quyền tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long phải lên tiếng
về tình trạng báo động, phải giải thích với chính phủ Lào sao cho họ hiểu những
tác động của dự án xây đập trên dòng chính con sông và nếu thực hiện phải đáp
ứng đầy đủ những yêu cầu cần thiết.
Ông Marc Goichot nói tiếp:
Quan trọng cần phải thấy rõ tác động của dự án rồi có quyết định
đúng đắn. Về lâu về dài cần phải mang lại lợi ích cho tất cả mọi người Theo tôi
điều này có thể; tuy nhiên con người cần phải hành động. Tất cả mọi thành phần
trong xã hội cần có được cơ hội tham gia xẻ chia và bảo vệ nguồn lợi, và phát
triển cơ sở hạ tầng
ông Marc Goichot
Quan trọng cần phải thấy rõ tác động của dự án rồi có quyết định
đúng đắn. Về lâu về dài cần phải mang lại lợi ích cho tất cả mọi người Theo tôi
điều này có thể; tuy nhiên con người cần phải hành động. Tất cả mọi thành phần
trong xã hội cần có được cơ hội tham gia xẻ chia và bảo vệ nguồn lợi, và phát
triển cơ sở hạ tầng.
Đối với những tổ chức như Mạng lưới Sông Ngỏi Việt Nam, hay
GreenID cùng tham gia trong Liên minh Cứu Sông Mê Kong thì bà Ngụy Thị Khanh
cho biết họ sẽ tiếp tục kiên trì những hoạt động lâu nay:
Liên Minh Cứu Sông Mê kong sẽ theo dõi sát tiến trình của Ủy hội
Sông Mê kong và tiếp tục những tuyên bố đình các hoạt động xây dựng. Tới đây
Mạng lưới Sông Ngòi Việt Nam và trung tâm của chúng tôi sẽ tiến hành những hoạt
động thúc đẩy để quá trình tham vấn được diễn ra đảm bảo các bên liên quan phải
có tiếng nói trong quá trình ra quyết định. Đồng thời kiên trì những vận động
cho việc dừng việc xây dựng. Và kết quả nghiên cứu cũng được chia xẻ rộng rãi
để người dân tham gia trong quá trình ra quyết định có tiếng nói đưa đến những
nhà ra quyết định liên quan đến phát triển tiếp theo.
Hiện nay các tổ chức cũng tiến hành nghiên cứu để bổ sung thêm về
vấn đề tác động. Ở từng nước đều có những hoạt động đó và hoạt động trao đổi,
chia xẻ thông tin và vận động các cơ quan quản lý Nhà Nước về những nghiên cứu,
và phát hiện trong liên minh và từng tổ chức để thúc đẩy có cách hiểu chung va
đồng thuận về vấn đề. Vì hiện nay nhìn nhận về vấn đề này của giới khoa học
cũng như các hiệp hội, các kỹ sư liên quan đến việc phát triển thủy điện ở Việt
Nam cũng rất khác nhau khi nhìn nhận về vấn đề thủy điện trên dòng chính. Chúng
tôi sẽ nổ lực làm vấn đề đó.
Xin được nhắc lại đập Don Sahong nằm tại vùng Siphandone ở nam
Lào. Vùng này có thác Khone vĩ đại và được đánh giá có giá trị đa dạng sinh học
độc đáo của một môi trường sông-đảo và chính phủ Lào đang xem xét đề nghị công
nhận đây là khu RAMSAR đất ngập nước với tầm quan trọng toàn cầu. Thế nhưng
việc tiến hành xây dựng đập thủy điện Don Sahong sẽ gây bất lợi cho tiêu chuẩn
được công nhận như thế.
Đập Don Sahong còn bị giới khoa học cảnh báo khi đi vào vận hành
sẽ chuyển nước khỏi thác Khone Phapheng, nó cũng sẽ dẫn đến sự hủy diệt loài cá
heo Irrawady cón sót lại cuối cùng ở nơi đó. Ưu thế du lịch của vùng này cũng
sẽ bị mất đi.
Công suất của đập được cho biết là 260Megawatt. Nguồn điện phát ra
sẽ bán cho Thái Lan và Kampuchia. Mega First Corporation Berhad của Malaysia là
đơn vị xây dựng phát triển đập này. Hai công ty cung ứng dịch vụ tư vấn
gồm một công ty của Australia và một của Hoa Kỳ là SMEC New Zealand và AECOM.
Mục Khoa học- Môi trường kỳ này tạm dừng tại đây. Hẹn gặp lại các
bạn trong chương trình kỳ tới cũng .
Gia Minh chào tạm biệt.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Cám ơn bạn đã đọc và cho Ý kiến.