Đào Như - THỬ NHÌN LẠI TPP
Thứ Bảy, ngày 18 tháng 10 năm 2014
Theo nguồn tin của thông tấn Reuters: Hôm 15-10 Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama có cuộc điện đàm với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe về việc ông muốn kết thúc vòng đàm phán TPP vào cuối năm nay. Nhưng một số chuyên gia nghi ngại chuyện đó khó thành vì Nhật và Hoa Kỳ còn nhiều khác biệt về tiếp cận thị trường nông sản và các mặt hàng chế biến từ sản phẩm này vì chúng ta đã thất bại tại buổi đàm phán song phương TPP tại Washington tháng 9 vừa rồi.
Do đó ông Obama nghĩ rằng hai nước lớn Mỹ Nhật có những cam kết riêng về vấn đề này. Khách quan mà nói liệu tư duy này của ông Obama có phù hợp với điều lệ của TPP không? Và có thể ông Abe sẽ từ chối không hợp tác với chiến thuật này.
Trong thực tế tư duy này của ông Obama cũng bị các thành viên TPP từ chối như ông đã bộc lộ: Nhưng các thành viên khác của TPP chỉ chấp nhận kết thúc đàm phán TPP chỉ khi nào họ được biết rõ Nhật và Mỹ đã giải quyết vấn đề vấn đề khác biệt trong chính sách tiếp cận thị trường nông sản và xe hơi bằng cách nào và như thế nào?
Qua sự kiện này, nghiệm thấy rằng có lẽ Tổng thống Obama muốn đưa ra lời thống trách Chính phủ Nhật tại vòng đàm phán TPP hôm 24-9-2014 tại Washington giữa Michael Froman đại diện Mỹ và Akira Amari đại diện Nhật vẫn chưa phá vỡ được bế tắc. Những bất đồng vẫn tồn tại nhất là trên diện Tiếp Cận Thị Trường Nông sản và Xe hơi.
Tổng thống Obama muốn kêu gọi thiện chí của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe giúp ông trong việc san bằng khác biệt giữa Mỹ và Nhật trên vấn đề này tại buổi gặp gỡ sắp tới giữa ông và ông Abe bên lề thượng đỉnh APEC tại Bắc Kinh trong hai ngày 10-11-Nov-2014. Nếu được như vậy thì hy vọng vòng đàm phán có thể kết thúc vào đúng cuối năm nay - 2014.
Qua cuộc điện đàm hôm 15-10 vừa rồi, Tổng thống Obama cho Thủ tướng Abe hay rằng về phía Washington rất là chật vật vì cuộc tranh cử giữa mùa nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Mỹ đang lù lù tiến đến. Và các nhà lập pháp lưỡng viện Quốc Hội Mỹ đang làm áp lực chính phủ Obama được quyền phát triền quan hệ kinh tế với Nhật Bản chỉ khi nào chính phủ nước này đồng ý mở rộng thị trường với nông sản Hoa kỳ.
Xuyên qua tình hình kinh tế thế giới hiện tại, Chính phủ Mỹ tỏ ra nóng ruột về vòng đàm phán TPP là phải. Hãy nhìn chung quanh: E.U vừa kết thúc đàm phán FTA với Canada, các cuộc đàm phán FTA giữa VN và Nhật đang tiến hành thuận tiện, hai thành viên của TPP Nhật và Úc cũng vừa ký kết thành công vòng đàm phán FTA giữa hai nước. Hôm 12-10- 2014, Nguyễn Tấn Dũng, Thủ Tướng VN, có chuyến công châu Âu, đã hội đàm với Chủ tịch EU, Jose Manuel Barroso. Cả hai đều tái khẳng định tầm quan trọng của việc sớm hòan tất thoả thuận thương mại tự do-FTA-giữa hai bên vào năm 2015.
Hiện tại, hai chính phủ Nhật và Hoa kỳ đang tích cực thu xếp cho Abe và Obama sẽ gặp nhau bên lề hội nghị APEC tại Bắc Kinh vào 2 ngày 10-11 tháng 11 sắp tới. Hy vọng tại đây các thành viên TPP sẽ có nhiều điều công bố tại Bắc Kinh với thế giới ít ra là họ đã hoàn tất vài điều căn bản TPP qua hơn 30 vòng đàm phán.
Hôm 14-10 đài VOA lại cho hay “Việt Nam sẽ có TPP”. Câu văn này xem chừng nhiêu khê. Tại sao lại “có” mà không phải là “gia nhập”?. “Việt Nam sẽ có TPP” xem chừng ai đó sẽ biếu không (free) cho Việt Nam TPP?
Trong khi đó “Chủ tịch US-ABC, Alexander Fedman, nói với VOA tiếng Việt rằng TPP đối với VN thực sự là một sự thay đổi diện mạo và nó thể mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp của cả hai bên Mỹ Việt”. Thế vậy mà tại sao, VN vẫn kiên định lập trường của họ mặc dầu ngoài mặt họ tuyên bố mong muốn được vào TPP cũng như VN đã nhiều lần phát biểu là họ rất thành khẩn mong nuốn gia nhập TPP không có vấn đề áp lực, không có vấn đề đặt điều kiện…
Đến hôm nay, vào thời điểm này, Chính phủ Mỹ vẫn chưa thực hiện được bước tiến nào cho thấy vòng đàm phán TPP sẽ kết thúc trước cuối năm 2014. Do đó ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đang ráo tiết kêu gọi các nhà doanh nghiệp Mỹ gây ảnh hưởng với Quốc Hội để thông qua TPP.
Ông đã đưa ra lời kêu gọi thống thiết:“Chúng tôi cần các bạn giúp đỡ để đạt được TPP với Quốc hội Mỹ và người dân Mỹ. Và chúng tôi cần các bạn gọi điện, tổ chức các buổi gặp mặt để đưa Quốc hội vào cuộc” vì theo ông, TPP được coi là một “Hiệp định thương mại bậc nhất của thế kỷ 21 khi nó gói gọn trong đó 40% lượng GDP toàn cầu và 1/3 Thương mại toàn thế giới.” Đó cũng là lời phát biểu của Ngoại trưởng John Kerry tại buổi lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Hội Đồng Doanh Nghiệp Mỹ-ASEAN (US-ABC) vừa được tổ chức tại thủ đô Washington của Hoa Kỳ.
Như vậy, có 2 sự kiện đáng chú ý: Cuộc điện đàm của Tổng thống Obama với Thủ tướng Abe hôm 15-10, và lời kêu gọi khẩn thiết của Ngoại trưởng Kerry sự hỗ trợ của nhà doanh nghiêp và sự thông cảm của Quốc hội Mỹ. Tất cả đều nhằm vào tăng cường hiệu năng của buổi gặp gỡ sắp tới giữa Tổng thống Mỹ, Barack Obama và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, bên lề hội nghị thượng đỉnh APEC trong hai ngày 10-11-Nov-2014, với hy vọng sẽ kết thúc những phiên đàm phán TPP trước cuối năm 2014.
Liệu cuộc vận động này có đem lại kết lại kết quả theo ý muốn của Bạch Cung hay không?
Viết tới đây tôi nhớ lại lời phán quyết của Jeffroy Scott một chuyên gia kinh tế cao cấp của Mỹ hôm 23-9-2014, 1 ngày trước buổi đàm phán tay đôi giữa Mỹ và Nhật tại Washington hôm 24-9 vừa rồi: “Thách đố lớn nhất hiện nay của vòng đàm phán TPP là vấn đề tiếp cận thị trường Nông sản và dịch vụ đòi hỏi các nhà đàm phán cần phải tiếp tục vòng thương lượng vào đầu năm tới-2015”. Lời phát biểu này của Jeffroy Scott xem chừng thật là phũ phàng với cuộc vận động của Tổng thống Obama và của ngoại trưởng John Kerry. Chúng ta thử chờ xem…
Đào Như
No comments:
Post a Comment
Cám ơn bạn đã đọc và cho Ý kiến.