Người
chủ nhân an phận
Nguyễn Lễ
bbcvietnamese.com
- 28 tháng 12 2014
Một gia đình. Nhiều
thành viên. Ai nấy làm lụng. Người xây nhà dựng cửa. Kẻ lo manh áo miếng cơm.
Tất cả cùng góp sức nuôi sống cả gia đình.
Tuy nhiên, người làm
lụng thì không có quyền quyết định còn người quyết định thì lại có quyền át tất
cả mặc dù phải sống nhờ vào công sức người khác.
Kiểu gia đình như thế xã
hội có chăng?
Đâu đó có thể có, nhưng
bản thân tôi chưa từng gặp.
Trái lẽ
Gia đình như vậy, nếu
có, cũng không thể nào tồn tại mãi được vì nó trái lẽ. Bởi lẽ cái gì thuận thì
xuôi, nghịch thì vướng. Một gia đình trật tự đảo lộn như thế thì trong lòng
ắt có mâu thuẫn. Đến lúc nào đó mâu thuẫn bung ra thì công bằng lặp lại.
Mâu thuẫn này chỉ có thể
hóa giải nếu như:
Vị gia trưởng lãnh đạo
tài tình đem lại lợi ích cho gia đình khiến đại chúng ai cũng phục.
Vị gia trưởng tài cán
hạn chế nhưng có sức mạnh đè người đe dọa những ai chống đối.
Tuy nhiên cả hai trường
hợp đều có lỗ hổng: anh tài năng mà có sai sót sẽ bị đá đít còn anh cơ bắp dù
mạnh đến đâu cũng khó lòng chống lại đám đông.
Chỉ khi đám đông tê
liệt tinh thần, muốn yên thân, chịu cam phận thì mô hình này mới kéo dài và
sống dai được.
Việt Nam hiện nay là
một gia đình như thế!
Người dân đổ mồ hôi xương
máu kiến tạo nên đất nước này nhưng tất cả quyền hành nằm trong tay một đảng
cầm quyền.
Chẳng phải người dân có
quyền quyết định ai nắm quyền thông qua bầu cử? Nhưng bầu kiểu nào thì cũng có
một đảng lên nắm quyền và dù có bầu ai vào Quốc hội thì Quốc hội cũng bầu ra
một chính phủ như ý Đảng.
Chẳng phải người dân
được tôn lên 'làm chủ' còn Đảng chỉ 'lãnh đạo'? Nhưng 'làm chủ' làm sao mà
'lãnh đạo' bảo sao thì nghe vậy còn 'lãnh đạo' muốn làm gì 'ông chủ' không sao
nói được?
Chẳng phải người dân đã được
nâng lên một bậc khi Hiến pháp lần đầu tiên ghi 'Đảng chịu trách nhiệm trước
dân'? Nhưng chịu trách nhiệm kiểu gì, từ chức hay xét xử, thì không nói tới.
Bánh vẽ
Khi vẽ cho dân những cái
bánh vẽ to tướng như vậy không biết Đảng tôn trọng dân đến đâu? Đảng nghĩ
người dân sẽ vui mừng biết ơn chăng?
Nếu bầu cử thật sự thì
không thể chỉ bầu cho một đảng. Nếu đã có ông chủ thì chỉ có người thừa hành.
Nếu chịu trách nhiệm trước dân thì dân có quyền trừng phạt.
Không những mất quyền
quyết định và giám sát chính quyền, người dân vì bức xúc hay bất mãn mà muốn
nói lạng quạng còn bị khép vào tội 'chống Nhà nước' như chơi.
Và trong một thể chế
mà toàn bộ quân đội, công an, luật pháp, tòa án đều là của Đảng thì người
dân chỉ còn trơ trọi trước chính quyền.
Muốn biết mình có thật
sự làm chủ đất nước hay không, chúng ta hãy tự hỏi bản thân mình:
Có bao giờ được hỏi ý về
những vấn đề trọng đại của đất nước như người dân các nước được trưng cầu dân
ý?
Có bao giờ hồ hởi phấn
khởi đi bầu Quốc hội vì biết rằng người mình bầu sẽ là đại diện thật sự của
mình?
Có bao giờ cảm thấy có
tiếng nói hay ảnh hưởng gì đấy đến những vấn đề Quốc hội hay nội các đang
thảo luận?
Nhìn từ Hong Kong
Cuộc biểu tình mới đây
ở Hong Kong là tấm gương để người Việt soi rọi ý thức làm chủ của mình.
Giả sử như người dân
Hong Kong được bầu Đặc khu trưởng theo ý mình thì Bắc Kinh coi như mất Hong Kong
vì không thể kiểm soát thông qua người đứng đầu được nữa.
Còn nếu người dân Hong
Kong phải bầu cho người trong danh sách của Bắc Kinh đưa ra thì coi như họ mất
quyền quyết định tương lai vận mệnh của chính mình.
Một bên là chính quyền
toàn trị không muốn mất quyền, một bên là người dân đã quen dân chủ nên đòi tự
quyết.
Một mặt, Bắc Kinh cho
dân Hong Kong phổ thông đầu phiếu để giữ lời họ đã hứa về dân chủ nhưng mặt
khác họ ‘chơi chiêu’ khi bắt bầu theo danh sách định sẵn.
Thoạt nhìn tưởng đâu
người dân Hong Kong và Bắc Kinh mỗi bên có quyền quyết định ngang nhau nhưng
thật ra do Bắc Kinh có quyền chọn trước nên người dân Hong Kong bầu kiểu nào
đi nữa thì cũng là người của Bắc Kinh.
Vấn đề là người dân Hong
Kong biết đến kiểu bầu cử này lần đầu tiên và họ phản ứng quyết liệt trong khi
ở Việt Nam dân đã bầu như vậy lâu nay thì có sao đâu?
Tại sao một học sinh 17
tuổi như Joshua Wong và hàng ngàn bạn bè ý thức được quyền lợi của mình và đấu
tranh cho quyền lợi đó còn những người có tuổi đời gấp đôi gấp ba Wong ở Việt
Nam lại không?
Có phải người dân Việt
Nam, trí thức Việt Nam và tuổi trẻ Việt Nam trình độ thua kém và tụt hậu
quá xa so với ở Hong Kong?
Tôi tin rằng ở một đất
nước đã có không ít những người trẻ dấn thân vì nước như Trần Phú, Lý Tự Trọng,
Trần Văn Ơn hay Nguyễn Thái Bình... thì chắc không thiếu những người như Joshua
Wong.
Có điều người Hong Kong
ý thức họ là chủ nhân của đất nước còn dân Việt Nam đã phó mặc nước non vào
tay Đảng từ lâu.
Triệt tiêu ý
thức
Ngay cả chuyện an nguy
đất nước như chủ quyền trên Biển Đông mà người dân còn không được tự do bày tỏ
thái độ để Đảng lo tất thì chuyện cây kim sợi chỉ gì đi nữa cũng không đến
lượt họ lo.
Điều khiến cho người dân
Việt Nam khác với Hong Kong là họ đã bị triệt tiêu ý thức làm chủ bằng cách
thay nó bằng tư tưởng phục tùng quy thuận.
Đảng xây dựng cho mình
một hình ảnh phi thường vĩ đại: ‘tổ chức và dẫn dắt mọi thành công của cách
mạng Việt Nam’, ‘đưa Việt Nam từ thắng lợi này đến thắng lợi khác’. Người dân
nghe đến nhập tâm: Đảng ta tài tình, thành tích bao la, thế giới ngợi ca, kẻ
thù kinh hồn còn nhân dân kính phục.
Hình ảnh toàn năng như
thánh nhân như thế có thể khiến con người ta mê mẩn, tôn sùng và cuối cùng là
quy thuận. Chẳng phải ngày xưa quân vương trở thành con Trời cũng vì mục đích
đó?
Đảng có làm gì cho dân
thì lúc nào cũng nghe thấy dân 'nhờ ơn, nhớ ơn, biết ơn' như nhận ân huệ của
kẻ bề trên. Khác gì ngày xưa 'đội ơn' Vua?
Người xưa được dạy chữ 'Trung'
còn người nay được yêu cầu phải 'Tin' - không những tin mà còn phải 'tin tưởng
tuyệt đối' vào Đảng. Và dù là 'Trung' hay 'Tin' thì cũng là để đảm bảo sự phục
tùng của người dân, là sợi dây để buộc chặt người dân vào quỹ đạo.
Đành rằng Đảng có thành
tích có công lao, nhưng tuyệt đối hóa vai trò của Đảng như thế thì nhân dân ở
đâu? Chẳng lẽ không có Đảng lãnh đạo thì nhân dân không làm nên trò trống gì?
Đảng lãnh đạo nhân dân
giành thắng lợi nhưng không có máu xương của dân thì làm sao Đảng có vị trí như
ngày nay?
Não trạng thần
dân
Quá trình 'nhập tâm'
này diễn ra ròng rã mấy chục năm khiến người dân không còn ý thức của chủ nhân
mà thay vào đó là não trạng của thần dân.
Có thể thấy, người dân không
những bị tước đi quyền làm chủ mà, nguy hiểm hơn, cả ý thức làm chủ. Mất quyền
còn biết thì còn đòi lại được. Còn không biết là mình có quyền thì coi như
xong!
Đó là chưa nói Đảng còn
công cụ bạo lực. Ai hết phục và hết tin cũng im re không dám hó hé. Ai ngóc đầu
lên sẽ bị thộp cổ ngay.
Tất cả tạo thành cơ chế
hoàn hảo giúp duy trì kiểu gia đình ngược ngạo. Joshua Wong nếu có cũng thì
cũng tuyệt chủng từ trong trứng nước.
Cũng như Joshua Wong và
các sinh viên Hong Kong, những bạn trẻ mà tôi thấy trong cuộc biểu tình chống
chính phủ hồi đầu năm ở Thái Lan có tư thế rất tự tin. Đó là sự tự tin của
những người làm chủ đất nước. Họ tin đất nước là của họ, rằng đồng tiền chính
phủ tham nhũng là tiền của họ, rằng đất nước gặp vấn đề nghiêm trọng thì trách
nhiệm của họ là phải lên tiếng.
Người dân Việt Nam có
được sự tự tin đó hay không? Nếu họ tự tin tiếng nói của họ có thể tác động gì
đó đến chính quyền thì nhiều người chắc sẽ không quản ngại tranh đấu để chính
quyền thả blogger Nguyễn Quang Lập.
Làm chủ làm gì?
Dẫu sao đi nữa thì đất
nước vẫn cần người lãnh đạo. Dẫu sao thì Đảng đã lãnh đạo mấy chục năm và đất nước
nhìn chung vẫn thanh bình, ổn định. Dẫu sao người dân cũng đã quen với sự lãnh
đạo của Đảng. Vậy khơi dậy ý thức làm chủ của người dân liệu có ích gì?
Người dân Việt Nam là
một trong những dân tộc đau thương và bất hạnh nhất thế gian. Mấy ngàn năm
lịch sử. Chiến tranh nối tiếp chiến tranh. Máu của bao nhiêu thế hệ đã tưới
thắm mảnh đất này. Vậy mà người dân Việt Nam gần như chưa bao giờ được tự
mình được làm chủ vận mệnh của mình.
Chẳng lẽ người dân Việt
Nam không đáng được hưởng điều mà người dân các nước đều có? Chẳng
lẽ Đảng là đội tiên phong của dân tộc Việt Nam mà không thể đem lại cho dân
quyền làm chủ hay sao?
Đành rằng Đảng có công
lật đổ phong kiến thực dân, nhưng công lao đó còn có ý nghĩa gì khi Đảng lật
đổ những kẻ cai trị để lập mình thành kẻ cai trị khác còn nhân dân vẫn bị tước
đi quyền làm chủ?
Một Đảng từ dân mà ra,
một Đảng từng gắn bó máu thịt với dân nếu trả quyền lực cho dân thì sợ gì dân
không trao quyền lãnh đạo cho Đảng? Sự lãnh đạo của Đảng khi đó sẽ chính danh
chẳng sợ ai nói này nói nọ. Nó bền vững gấp mấy lần việc cố thủ trong quân
đội.
Người dân có thể không
biết lãnh đạo hay điều hành đất nước nhưng họ luôn biết cái gì tốt cho dân cho
nước. Trao quyền làm chủ cho người dân cũng là để đảm bảo đất nước luôn đi đúng
hướng.
Trao quyền làm chủ cho dân
cũng là để giúp Đảng tránh những sai lầm nghiêm trọng. Chẳng hạn nếu nhân dân
có tiếng nói thì đất nước đã chẳng chìm đắm trong nền kinh tế tập trung bao
cấp trong nhiều năm tàn phá không biết bao nhiêu mà kể.
Người dân hứng
khởi
Về phía người dân, việc
lấy lại quyền làm chủ vừa là thực hiện quyền chính đáng của mình vừa để đảm bảo
chính quyền không làm càn làm quấy do không sợ ai hoặc không có ai kiểm soát.
Và khi người dân làm chủ
nhân đất nước thì họ sẽ không cảm cảm giác ức chế, buông xuôi hay bỏ mặc mà
thay vào đó là sự tự tin, hứng khởi để đem hết khả năng của mình cống hiến cho
đất nước.
Đương nhiên Đảng vẫn có
thể bám giữ quyền cai trị của mình. Đảng vẫn có thể làm lãnh đạo trong cái gia
đình mà mọi người đều đã bị làm cho tê liệt hết ý thức làm chủ.
Nhưng bài học nhãn tiền
còn đó: người dân sau mấy chục năm cam chịu và an phận với thực dân Pháp bỗng
bất ngờ bừng tỉnh và biểu dương lực lượng lớn chưa từng thấy trong đám tang cụ
Phan Chu Trinh.
Các vị vua đời xưa ai
cũng bắt dân tung hô vạn tuế nhưng có triều đại nào được vạn tuế?
Ngày nay Đảng cũng muốn
'quang vinh muôn năm' nhưng liệu sẽ được bao nhiêu năm?
Nếu Đảng tự nguyện trao trả quyền làm chủ cho
dân thì Đảng sẽ trở thành ân nhân của dân Việt. Còn nếu không một ngày nào đó
Đảng sẽ không thể ngăn nổi người dân giành lại quyền làm chủ của mình.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Cám ơn bạn đã đọc và cho Ý kiến.